Identity le Nuncanziazia
Phungthlukbia, “A mui in zoh hlah a aan in ngai,” “Pasal ka biakam le ka tlah tem”tibantuk nih identity cu nuncanziaza he apehtlai ti an langh ter. Lai nunphung mit ah a dawhcah mi tuah awk le nundan kan ngeih hna. Lai chanbia ah atlengmi ruang ah, hlanlio le atulio Lai phung nih zohdawh mi nuncanziaza zawng an hun idang. Takchunnak ah, Krifa kan ican in Lai zumhnak identity (religious identity) cu laiphung um in Krifa idenity kan hun ilak. Laimi krifa nih ziadah kan tuah awk asi? Zeitin dah kan nun awk asi?
Lai nunphung lak ah, Lai Krifa phung nih arem lo mi cu zu-nunphung asi. Chiatni thatni ah zu kan dap. Paul nih Laimi sin ah Timothy sin i ca akuat ban tuak in ca kan kua seh law, “Damnak caah zu lawng ding hlah, ti rak ding” tiah ati hnga. “Wine therapy nak cun water therapy” kan herh deuh cang. Krifa biaknak nih zu hehtiah adoh. (Zu kan rak zuar ka hmuhtawn mi zawng atam). Nain zu-nunphung cu ahrawh kho lo. Zu dangh hi Lai phung asi maw? Asi nain asi lo. Nunphung kong ah langhternak (form) le amuru (value) thleidan thiam ahau. Langhternak cu nunphung hrawk lo in kan tlen khawh, nain nunphung muru cu cuticun thlen khawh asi lo. Tahchunhnak ah khualtlung donnak ah zu kan dap. Zu kan idangh cu langhternak (form) asi. Khualtlung dawt le zohkhenh cu Lainunphung muru (value) asi. Dawtnak le zohkhenh nak cu zu a si lo mi, thildang, thanthling le tisa, in kan langhter khawh. Lai phung te in zu idang, nain rit hnu ah ivelh ttung ah cun Lai nunphung hrawh cikcek asi. Zu idangh hi Lai phung asi lo. Lai mi siannak (hospitality) langhter nak (form) lawng asi. Cucaah, siannak nunphung cu aphunphun in lawnghter khawh asi. Nunphung langhternak (cultural form) le nunphung muru (cultural value) thledan thiam ah cun Laimi sibu in Krifa ttha sikhawh asi.
Kan Lai nunphung langhternak (form) le muru (value) kan thlau ko cang rua. Thing-ram he apeh tlai mi kan pupa nunphung zoh ta hna u sih. Hlanchan ah lo an vah, thing an hau lai ah, “Kan nunnak caah na nun nak kan herh caah, kan in hau lai,” tibantuk in thingkung cu an bia an ruah hma. Hi zulhphung nih hin minung le thing-ram cu sermi veve kan sinak idem-identity kan ihrawm nak le nunnak abawmmi kan si nak alanghter. Thingkung biaruah (form) cu Krifa zulhphung a si lo; nain, thing-ram zohkhenh cu Pathian khinhmi zulhphung asi. Zeicaahtiah, minung cu Pathian ai ah vawilei zohkhnehtu kan si. Thing-ram upatnak zulhphung hloh cu kan pupa phung le Pathian pek mi zulh phung thlau a si. Cu lohtlaunak nih zohkhenhtu in hrawkhraltu idenity a kan ngeih ter.
Lai nunphung dang zoh tilo in, identity sernak i biapimi biahalnak, “Zeidah ka chuahchan?” ti mi zoh hna usih. Minung nun hnawhchan cu Bible nih hin a ti: “Fear God and keep his commandments, for this is the whole duty of man” (Phung. 12:13). Pathian zumh le a nawl zulh hi minung nun hnawhchan a si. Nawlbia lak ah anganbikmi cu “Pathian kha na lungthin dik lak le na ruahnak tihlak le na tthawn lihlak in na dawt lai” ti asi. A pahnihnak aganbikmi cu, “Na innpa kha nangmah bantuk in na dawt lai” ti asi. Dawtnak kan herh. Victor Biak Lian nih “Lami kan irem ti lo mi nak in kan i dawt ti lo mi hi ka ngaih achia deuh” tiah Laiforum ah attialmi ka rel bel. Dawtnak kan nun pi lo ah, Lai phung he Krifa phung he kan buar. Dawtu Pathian muiser keng in ser mi kan si caah, dawtnak lo in identity tlamtling ser khawh asi lo. Nuncanziaza cu atlengkho mi epsi-identity a si; athlenglo mi Sertu le Khamhtu Pathian dawtnak vel ah hram a but lawng ah epsi-identity tha kan ngei kho lai.
No comments:
Post a Comment